Geçen yılki tarihi yükseliş sonrasında kakao fiyatları bu yıl rekor düşüşe doğru ilerlese de bu gerilemenin çikolata fiyatlarına kısa vadede yansıması henüz beklenmiyor. Kakao vadeli işlemleri, 2024 yılında neredeyse üç katına çıkararak üreticiyi zorladı. Şirketler bu maliyeti, çikolata fiyatlarına zam yaparak, tüketici tarafına yansıttı.
Şirketler hâlâ yüksek fiyattan aldıkları kakao stoklarını kullandığından kakao fiyatlarında yaşanan düşüşün çikolata fiyatlarını hemen etkilemesi beklenmiyor.
Almanya’nın en köklü şekerleme üreticilerinden Lambertz, yüksek fiyat döneminde yaptığı alımlarla neredeyse 2026 ortasına kadar yetecek kakao stokuna sahip olduğu ifade ediliyor.
Uzmanlar, daha ucuz kakao fiyatlarının market raflarına en erken 2026’nın ikinci yarısında yansıyabileceğini, hatta bunun bile kesin olmadığını ileri sürüyor.
65 YILIN EN KESKİN DÜŞÜŞÜ BEKLENİYOR
Kakao fiyatları 2024’te, dünya arzının yarıdan fazlasını karşılayan Fildişi Sahili ve Gana’da hastalıklar ve aşırı hava koşullarının mahsulleri vurmasıyla ton başına yaklaşık 13 bin dolarla rekor kırmıştı.
Fakat hasat beklentilerinin iyileşmesi, talebin zayıflaması ve kalıcı bir arz sıkıntısına dair endişelerin azalmasıyla fiyatlar sert düşüş yaşadı.
Bu yıl kakao fiyatları yaklaşık yüzde 50 gerileme göstererek, 1960’tan beri kaydedilen en sert yıllık düşüşe doğru ilerliyor.
FİYAT ŞOKLARI SEKTÖRÜ DERİNDEN ETKİLEDİ
Fiyatlardaki bu gerilemeye rağmen, çikolata sektörü 2024’te yaşanan yükselişten büyük darbe aldı. Kakao fiyatlarındaki artış maliyetlerin yükselmesine sebep olurken Avrupa ve ABD’de büyük gıda şirketlerinden küçük butik çikolatacılara kadar birçok üretici zorlu bir mücadelede bulundu.
Sektör genelinde üreticiler, oynaklığa karşı reçeteleri değiştirerek kakao oranını düşürmek veya porsiyonları küçültmek gibi yöntemlere başvurdu.
GRAMAJLAR DÜŞÜRÜLDÜ, FİYATLAR ARTIRILDI
Almanya’da Milka çikolatalarının gramajı yüzde 10 azalırken, fiyatları yaklaşık yüzde 25 artırıldı.
İngiltere’de ise Nestle’nin Toffee Crisp’i ve McVitie’s Penguins gibi ürünler, kakao yağı yerine daha ucuz bitkisel yağlar kullanıldığı için artık “çikolata” olarak adlandırılamıyor. Bu tür reçete değişikliklerinin geri alınması zor olduğu için, söz konusu uygulamaların uzun süre kalıcı olması bekleniyor.
Dünyanın önde gelen çikolata üreticileri piyasadaki oynaklığa işaret ederek fiyatlara dair net mesajlar vermekten kaçınıyor. Kasım ayında New York’ta kakao fiyatları ton başına 5 bin doların altına inse de, son dönemde yaklaşık 6 bin dolar seviyesinde dalgalanıyor.
Batı Afrika’daki arz koşulları ise kırılganlığını koruyor. Bölgedeki küçük ölçekli çiftçiler, gübreye, hastalıklara dayanıklı fidanlara ve iklim değişikliğiyle mücadelede yardımcı olacak ekipmanlara yeterli erişime sahip değil.
www.sozcu.com.tr internet sitesinde yayınlanan yazı, haber ve fotoğrafların her türlü telif hakkı Mega Ajans
ve Rek. Tic. A.Ş’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
