Beygir gücü kavramı, 18. yüzyılda İskoç mühendis ve mucit James Watt tarafından ortaya atıldı. Sanayi Devrimi döneminde madenlerde ve fabrikalarda ana iş gücü olarak atlar kullanılıyordu. Watt, buhar motorunu geliştirdiğinde, yeni teknolojisini at gücüne alışkın işletmecilere anlatabilmek için anlaşılır bir karşılaştırma yöntemine ihtiyaç duydu. Böylece motor gücünü, insanların günlük hayatta bildiği bir ölçüyle ifade etmeyi amaçladı.
JAMES WATT’IN HESAPLAMASI NEYE DAYANIYORDU?
James Watt, bira fabrikalarında ve madenlerde atların yaptığı işi gözlemledi. Bir atın belirli bir yükü belli bir mesafeye ne kadar sürede taşıyabildiğini hesapladı. Fizikte güç, birim zamanda yapılan iş olarak tanımlanır. Watt da bu prensipten yola çıkarak, uygulanan kuvveti, kat edilen mesafe ve geçen süreyle ilişkilendirdi.
Bu hesaplamalar sonucunda Watt, bir beygir gücünü, 75 kilogramlık bir yükün 1 saniyede 1 metre yüksekliğe kaldırılması olarak tanımladı. Bu değer metrik sistemde yaklaşık 735,5 watt’a karşılık geliyor. Bu tanım, hızdan ziyade bir motorun belirli sürede yapabildiği işi ölçmeyi esas alıyor.
BEYGİR GÜCÜ HIZI DEĞİL, GÜCÜ ÖLÇÜYOR
Beygir gücü çoğu zaman hızla karıştırılsa da, aslında doğrudan hız ölçümü yapmıyor. Bu birim, bir motorun ne kadar iş yapabildiğini ifade ediyor. Bir aracın maksimum hızı; ağırlık, aerodinamik yapı ve aktarma organları gibi birçok faktöre bağlı olarak değişiyor.
MODERN ARAÇLARDA BEYGİR GÜCÜ NASIL HESAPLANIYOR?
Günümüzde motor performansı, çok daha hassas yöntemlerle ölçülüyor. Otomobillerde beygir gücü hesaplamasında “dinamometre” adı verilen cihazlar kullanılıyor. Test sırasında araç, tahrik tekerlekleri özel makaralar üzerine yerleştiriliyor. Motor kontrollü şekilde maksimum devrine çıkarılıyor ve bu sırada tork ile motor devri ölçülüyor. Elde edilen veriler üzerinden toplam güç hesaplanıyor.
WATT RESMİ BİRİM AMA ALIŞKANLIK DEĞİŞMEDİ
Uluslararası ölçüm sisteminde güç birimi olarak watt kullanılsa da, otomotiv sektöründe beygir gücü hâlâ yaygınlığını koruyor. Uzmanlara göre bunun temel nedeni, beygir gücünün tüketiciler için daha tanıdık ve anlaşılır olması. Bu nedenle otomobil üreticileri, modern teknolojilere rağmen bu tarihi ölçü biriminden vazgeçmekte acele etmiyor.
www.sozcu.com.tr internet sitesinde yayınlanan yazı, haber ve fotoğrafların her türlü telif hakkı Mega Ajans
ve Rek. Tic. A.Ş’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
