Muhtemel ‘İstanbul’ depremine ilişkin uzmanlardan farklı açıklamalar peş peşe gelirken, Almanya’daki Helmholtz Yerbilimleri Merkezi öncülüğünde hazırlanan Science dergisinde yayımlanan bir araştırma dikkat çekmişti. Aralarında Türk uzmanların da bulunduğu 14 kişilik ekip tarafından kaleme alınan makalede, tartışılan İstanbul depremine ilişkin çarpıcı ifadeler yer almıştı.
İSTANBUL İÇİN BÜYÜK DEPREM SENARYOSU
“Marmara Ana Fay Hattı’nın İstanbul yönüne doğru doğuya doğru kademeli olarak kırılması” başlığını taşıyan makalede, Marmara Denizi altındaki Ana Marmara Fayı’ndaki sismik hareketliliğin son yıllarda batıdan doğuya doğru ilerlediği işaret edilmişti.
Dergideki değerlendirmede Avcılar açıklarındaki sessiz segmente dikkat çekilerek, bu ilerleyişin İstanbul’a en yakın kilitli bölümde gerilim birikimine yol açtığı belirtilmişti.
Science dergisindeki bu makale sonrasında açıklamalar yapan deprem uzmanları fikir ayrılığına gitti. Kimi 7’den büyük deprem riskinin devam ettiğini savundu, kimi de risk olmadığını söyledi. İşte deprem uzmanları arasında ‘çatlak’ oluşturan o değerlendirmeler…
NACİ GÖRÜR: “ER GEÇ OLACAK”
Prof. Dr. Naci Görür, Science dergisindeki makaleyi şöyle değerlendirdi:
Marmara Denizi’nde tarihten önce; Bizans döneminde ve Osmanlı döneminde deprem oldu. Cumhuriyet döneminde de er geç olacak. Eşeğini sağlam kazığa bağlamak istiyorsan kentini ‘deprem dirençli’ yapacaksın.
ÜŞÜMEZSOY: “İDDİA JEOLOJİK OLARAK HATALI”
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, şöyle değerlendirdi:
Science dergisindeki bir çalışmaya dayandırılan bu tür analizlerin İstanbul için çizdiği felaket senaryolarının bilimsel bir karşılığı yoktur. Depremlerin batıdan doğuya göç ettiği iddiası jeolojik olarak hatalıdır. Adalar Fayı aktif değildir; Marmara’da tek parça halinde 7 ve üzeri deprem üretecek bir fay bulunmamaktadır. En riskli alan Kumburgaz Çukuru’dur. Burada da en fazla 6.5 olabilir.
BEKTAŞ: “SÜRÜKLENME DAVRANIŞI YOK”
Prof. Dr. Osman Bektaş, şöyle değerlendirdi:
Kilitli demekle 7.6 büyüklüğünde deprem üretemezsiniz. Deprem büyüklüğü fayın kilitlenme alanının büyüklüğüne bağlıdır. Avcılar ve Adalar segmentinde tanımlanan bir sürüklenme davranışı yok. 23 Nisan’daki 6.2 deprem Kumburgaz’da beklenen tarihsel ‘1766 büyük İstanbul depreminin tekrarı’ efsanesini yıkmıştır.
TÜYSÜZ: “EN KÖTÜ SENARYOYA HAZIRLANMALI”
Jeolog Prof.Dr. Okan Tüysüz, şöyle değerlendirdi:
İstanbul’da ‘deprem olmayacak’ ifadelerinin bilimsel karşılığı yok. Marmara Denizi’nde büyük deprem olasılığı bilimsel olarak hâlâ güçlüdür. Silivri açıklarındaki 6.2’lik deprem gerilimin sürdüğünü gösterdi. Zamanı bilinmez ama en kötü senaryoya göre hazırlanmalı.
